woensdag 23 mei 2012

'Ons' Oranje en OHSAS 18001?

OHSAS 18001 bij het Nederlands Elftal 
Het is natuurlijk een aardig gedachtespel om het nadere EK voetbaltoernooi langs de ISO 9001 lat te leggen. Is het dan ook interessant om eens te bekijken of Oranje voordeel zou kunnen hebben aan het gebruik van OHSAS 18001? Een veiligheidsmanagementsysteem; zou dat iets zijn voor onze voetbalmiljonairs?

Grasveld
Op het eerste gezicht lijken de mannen van Oranje toch niet zulk gevaarlijk werk te doen. Een paar keer in de week wat trainen. En zo nu en dan een wedstrijd van 90 minuten. Weinig zware gereedschappen. Geen gevaarlijke stoffen. Alleen een vers gemaaid grasveld.

Werkgeverskosten
En toch. Als we het vanuit een andere invalshoek bekijken. Onze sterren vertegenwoordigen in het huidige voetbal grote bedragen voor hun club. Verdienen - en kosten hun werkgevers dus - een flinke som geld. Ieder moment dat zij niet hun optimale prestatie kunnen leveren vanwege een fysiek ongemak, kost dat diezelfde werkgever geld. Een goede reden om toch eens nader naar de gezondheid en veiligheid van Robin en Arjen te kijken.

Risico's
Aangezien we topprestaties verwachten, is een optimale lichamelijk conditie onontbeerlijk. Ons 'Arbo'-beleid moet er op gericht zijn onze spelers zo fit mogelijk te houden. Geen fysieke ongemakken en geen blessures. Eenvoudig gezegd natuurlijk. Het systeem moet dan wel daar op worden ingericht, 'gepland' om het in normentaal te zeggen. Hiervoor moeten we eerst iets begrijpen van de processen. Vanuit dat perspectief kunnen eenvoudig alle risico's die onze voetballers lopen identificeren.

Waar hebben we mee te maken. Als we ons even tot het project 'Europees Kampioenschap' beperken, dan zal er door de spelers een aantal trainingskampen worden belegd. Inclusief oefenwedstrijden en de reisbeweging daar naartoe. Vervolgens wordt afgereisd naar Oekraïne, alweer opnieuw zal worden getraind en de wedstrijden zullen worden afgewerkt.

Het uitvoeren van een Risico-inventarisatie & Evaluatie zou best eens aardige inzichten kunnen opleveren. Zoals eerder gesteld; geen gevaarlijke stoffen of zware gereedschappen, maar wel voldoende situaties die de gezondheid en veiligheid van de spelers kunnen bedreigen.

Als we ons even beperken tot het proces 'wedstrijd spelen', dan kunnen we al snel een aantal gevaarlijke situaties herkennen. Allereerst wordt een wedstrijd gespeeld op gras. Kort gemaaid en vaak vlak voor aanvang van de wedstrijd nat gesproeid. Komt het spel ten goede, maar een gladde werkvloer is toch echt een serieus gevaar.

Een tweede voor de hand liggende situatie is dat onze jongens te maken kunnen krijgen met min-of-meer agressieve derden. Deze derden schuwen fysiek contact niet. Ook dit aspect moet worden beschouwd als een gevaarlijke situatie voor onze jongens.

Bij het bepalen van de beheersmaatregelen, zal de staf van Bert van Marwijk uit gaan van het bekende voorkeursrijtje beheersmaatregelen eliminatie, substitutie, technische beheersmaatregelen, markeringen en persoonlijke beschermingsmiddelen.

Voor ons eerste voorbeeld is het helaas niet mogelijk om het gevaar te elimineren. Vervanging lijkt ook geen reële optie. Technische maatregelen zijn niet mogelijk. En markeringen zinloos. De lijnen op het veld geven niet aan waar de gladde stukken zich bevinden. De meest geschikte maatregel is dat we speciaal schoeisel gebruiken: de voetbalschoen. Door aan de onderzijde noppen aan te brengen, hebben onze voetballers voldoende grip om niet telkens uit te glijden. De veelheid aan kleuren heeft geen verdere betekenis overigens.

Ook voor ons tweede gevaar zijn we beperkt in onze mogelijkheden. Eliminatie wordt in sommige gevallen reglementair geregeld. Een onafhankelijke partij monitort of een tegenstander zich te agressief gedraagt. Helaas wordt deze maatregel in veel gevallen pas na - herhaaldelijke incidenten - toegepast. Afdoende is deze maatregel dus niet. Substitutie is zo mogelijk nog lastiger toe te passen, althans door onze eigen organisatie. En technische maatregelen lijken ook niet voorhanden. Wel is bedacht dat de spelers die een potentieel gevaar zijn voor onze spelers herkenbaar moeten zijn aan een afwijkend tenue. Daardoor weten onze spelers bij wie ze uit de buurt moeten blijven. Tevens hebben onze spelers PBM tot hun beschikking voor hun meest kwetsbare lichaamsdelen. Kortom, voor ons tweede risico kunnen we een combinatie van beheersmaatregelen inzetten. En dan nog moeten we een restrisico aanvaarden.

Draaiboek
Uiteraard moet het begeleidingsteam van Oranje verder kijken dan deze twee gevaren. Dit is uiteraard ook gedaan. Gekeken is naar alle omstandigheden waar de werkzaamheden moeten worden verricht. De beheersmaatregelen zijn (ongetwijfeld) opgenomen in het draaiboek. Het feit dat er een eigen kok meereist naar Oekraïne is geen decadentie, maar komt voort uit de ervaring dat het lichaam tijd nodig heeft om aan 'vreemd' voedsel te wennen. Kostbare tijd in het geval van dit project.

Tijdens het toernooi ziet een deel van het begeleidingsteam toe op het juist inzetten van de beheersmaatregelen. Na iedere wedstrijd zal de fysieke toestand van de spelers worden beoordeeld. Op basis daarvan zal worden bepaald via welk trainingsprogramma zal worden gezorgd dat ze de volgende wedstrijd weer in optimale conditie zijn. Sommige spelers zullen helaas niet inzetbaar zijn.

Afhankelijk van de mate van specialisme van de niet inzetbare spelers, kan dit directe gevolgen hebben voor de prestaties. Het is dus van het grootste belang dat het aantal niet inzetbare of optimaal fitte spelers tot een minimum te beperken.

Na afloop van het toernooi zullen alle incidenten worden geanalyseerd. De blessures en andere fysieke ongemakken zullen worden besproken. Ervaringen zullen worden verwerkt in het draaiboek voor het volgende grote toernooi. Desondanks zullen voor het komende WK in Dubai (2020) door de klimatologische omstandigheden opnieuw de risico's moeten worden geïnventariseerd. Maar het huidige draaiboek kan wel dienen als startpunt.

Toepassen
Ook OHSAS 18001 lijkt al voor een groot gedeelte te worden toegepast. De belangrijkste onderdelen in elk geval. Misschien niet voldoende aantoonbaar om het certificaat te verkrijgen. Of er interne audits worden verricht tijdens een toernooi, is voor mij als buitenstaander niet te beoordelen. Het is lastig voor te stellen dat tijdens een dergelijk toernooi de tijd wordt genomen om rustig te analyseren of alle 'procedures' netjes worden gevolgd. Vermoedelijk wordt dit tijdens de eindevaluatie besproken.

Al met al moet dus ook nu worden geconcludeerd dat een managementsysteemnorm geen onoverkomelijke eisen bevat. Veel eisen komen voort uit gezond verstand in combinatie met voldoende ervaring. Een prettige constatering.

Dat 'Goaaaaal!' roepen gaat overigens al vrij overtuigend, alhier. We oefenen dan ook met gepast enthousiasme.

Geen opmerkingen: